۵G و تاثیرش بر رشد فناوریهای مبتنی بر واقعیت افزوده
شبکه ۵G و تاثیرش بر رشد فناوریهای مبتنی بر واقعیت افزوده
این روزها اخبار مختلفی دربارهی شبکهی اینترنت پرسرعت ۵G و کاربردها و قابلیتهای آن منتشر میشود. انتظار میرود نسل بعدی شبکهی اینترنت بتواند تحولی در اتصال گوشیهای هوشمند به اینترنت ایجاد کند و کاربران بتوانند از مزایای ۵G با سرعت فراوان و تأخیر بسیار کم و ظرفیت نامحدود بهرهمند شوند. درحقیقت، شبکهی اینترنت پرسرعت ۵G میتواند تحولی در صنایع مدرن امروزی ایجاد کند. فناوری واقعیت افزوده (AR) هم از این قاعده مستثنی نیست و میتوان بهجرئت گفت وقتی از فناوری واقعیت افزوده صحبت میشود، نقش شبکهی اینترنت نسل پنجم در ایجاد تحول و توسعهی فناوریهای مبتنیبر واقعیت افزوده دوچندان میشود.
AR چیست
شاید این سؤال پیش بیاید که منظور از فناوری واقعیت افزوده دقیقا چیست؟ برای درک بهتر موضوع، ابتدا باید تعریف روشنی از واقعیت افزوده ارائه بدهیم. واقعیت افزوده (Augmented Reality) که بهاختصار بهصورت AR نیز نامیده میشود، فناوریای است که در آن ازطریق هدستهای مخصوص، دنیای مجازی و دنیای واقعی با یکدیگر ترکیب میشوند و اشیای مجازی به دنیای پیرامون ما اضافه میشوند.
VR(واقعیت مجازی)
واقعیت مجازی (Virtual Reality) که بهاختصار VR نامیده میشود، دنیای مجازی کاملا مستقلی ایجاد میکند که در آن، کاربر میتواند خود را کاملا در آن غرق کند. واقعیت افزوده کمک میکند کاربر محیط پیرامونی و فیزیکی خودش را بهتر درک کند و درواقع، عناصری را به محیط پیرامونی اضافه میکند.
درحالحاضر، واقعیت افزوده بهشدت جای خود را در صنایع نوین پیدا کرده است و کاربران ازطریق هدستهای مخصوص یا حتی ازطریق جلوههای سلفی میتوانند تجربهی جالبی از واقعیت افزوده داشته باشند. بااینحال، بهنظر میرسد با معرفی نسل پنجم اینترنت، وضعیت تغییر خواهد کرد و کاربران میتوانند از تجربیات بهتری از واقعیت افزوده برخوردار شوند.
براساس برآورد Statista، ارزش بازار واقعیت افزوده از ۵.۹۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ به ۱۹۸.۱۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ افزایش مییابد. بیشک شبکهی اینترنت پرسرعت ۵G در رشد بازار واقعیت افزوده نقش بسزایی ایفا خواهد کرد و درواقع، میتوان گفت رشد بازار فناوری واقعیت افزوده تا حد زیادی به شبکهی نسل پنجم هم مربوط میشود.
ابزارهای واقعیت افزوده
همانطورکه گفته شد، واقعیت افزوده فناوری جدیدی نیست و درحالحاضر، کاربران ابزارهایی برای تجربهی واقعیت افزوده دراختیار دارند. باید گفت برای تجربهی خوشایند واقعیت افزوده، نیاز به سختافزار متناسب را نباید نادیده گرفت. برای اضافهکردن اشیاء و عناصر مجازی به دنیای واقعی، نهتنها به پردازندههای قدرتمند و دوربینهای مناسب و حسگرهای پیشرفته نیاز است؛ بلکه باید از نرمافزار مناسبی نیز کمک گرفت. درحالحاضر، اپلیکیشنهای مختلفی برای تجربهی واقعیت افزوده معرفی شدهاند.
شایان ذکر است برای تجربهی دلچسب واقعیت افزوده، باید از دادهها در زمان واقعی رندر گرفته شود تا بتوانند تجربهی متقاعدکنندهای از AR ارائه بدهند. درصورت ضعیفبودن هرکدام از بخشهایی که به آنها اشاره شد، کاربر نمیتواند تجربهی ملموس و موفقی از واقعیت افزوده داشته باشد. در تجربهی واقعیت افزوده، حجم زیادی از داده در زمان واقعی پردازش میشود؛ به همین دلیل، اپلیکیشنهای واقعیت افزوده در گوشیهای هوشمند عموما بهصورت آفلاین این کار را انجام میدهند و حتی در گوشیهای هوشمند قدرتمند نیز محدودیتهایی برای تجربهی واقعیت افزوده وجود دارد.
با شبکههای ۴G فعلی نمیتوان واقعیت افزوده را بهصورت آنلاین تجربه کرد. همچنین بهدلیل زمان تأخیر، فاصلهی زمانی بین دادههای ورودی و خروجی وجود دارد؛ به همین دلیل، امکان تجربهی بیدرنگ واقعیت افزوده با شبکهی اینترنت نسل چهارم مقدور نیست.
شبکهی ۵G تجربهی جدیدی از واقعیت افزوده ارائه میدهد
شبکهی اینترنت پرسرعت ۵G میتواند تجربهی جدیدی از واقعیت افزوده را دراختیار کاربران قرار دهد و سطح جدیدی از فناوری را ارائه دهد. نسل بعدی شبکهی اینترنت بهدلیل زمان تأخیر پایین و افزایش حجم دادهها میتواند بهصورت فزایندهای تجربهی جدیدی برای کاربر فراهم کند. تحقیقات ABI پیشبینی میکند شبکهی ۵G به افزایش ۱۰ برابری حجم دادههای ورودی و کاهش ۱۰ درصدی زمان تأخیر و افزایش ۱۰۰ درصدی ظرفیت ترافیک داده در مقایسه با شبکهی ۴G کمک خواهد کرد. این بدان معنی است که شبکهی ۵G نهتنها ازنظر کیفی بهتر از نسل قبلی خودش خواهد بود، بلکه میتواند برای کاربردهایی همچون واقعیت افزوده و واقعیت مجازی نیز استفاده شود.
در چنین وضعیتی، اپلیکیشنهای فعلی واقعیت افزوده میتوانند ازطریق بهرهمندی از پردازش در فضای ابری، کارآمدتر، ارزانتر و بهتر از قبل در خدمت کاربران باشند. پروژهی عینک هوشمند گوگل برای تجربهی واقعیت افزوده سالها قبل کار خود را آغاز کرده است. با شبکهی نسل پنجم اینترنت، تجربهی واقعیتری از گجتهای پوشیدنیدراختیار کاربران قرار خواهد گرفت. با وجود شبکهی اینترنت ۵G، انتظار میرود اپلیکیشنهای واقعیت افزوده بتوانند با پیچیدگیهای بیشتر منتشر شوند و تجربهی واقعی سریع را برای کاربران ایجاد کنند. امکان ارسال رویدادهای زندهی ارتقایافتهی واقعیت افزوده نمونهای از قابلیتهایی است که با دردسترس قرارگرفتن نسل پنجم اینترنت شاهد آن خواهیم بود.
بهبود واقعیت افزوده
واقعیت افزوده درکنار شبکهی اینترنت ۵G و ازطریق فیدبک هپتیک و HUDs بهبودیافته، بستری برای ارائهی قابلیتهای جدیدی در پهپادهای کنترل از راه دور و رباتها فراهم میکند. درواقع، انتظار میرود Tactile Internet به چهارمین انقلاب صنعتی منجر شود. البته، ممکن است تا وقوع چهارمین انقلاب صنعتی هنوز فاصله داشته باشیم؛ ولی محققان مؤسسهی ETRI کرهجنوبی بر این باورند که این اتفاق رخ خواهد داد. در ژانویهی ۲۰۱۹، مؤسسهیETRI اعلام کرد که در حال توسعهی فناوریهای مبتنیبر شبکهی ۵G است تا برای واقعیت افزوده استفاده شود و سرعت انتقال دادهها را در مقایسه با شرایط فعلی چند برابر کند.
هوان سئوک چانگ، مدیر تیم تحقیاتی ETRI، معتقد است:
رباتها و خودروها و سایر دستگاههایی را در بازار شاهد خواهیم بود که به شبکهی اینترنت متصل میشوند. با نسل پنجم اینترنت بیسیم Tactile Internet، کاربران و ماشینها قادر خواهند بود بهراحتی با یکدیگر از فاصلهی دور در تعامل باشند.
واقعیت افزوده و زندگی ما
بیشک ۵G مزایای بسیاری دارد؛ اما ممکن است این سؤال پیش بیاید که در سالهای آتی، چگونه میتواند بر آیندهی واقعیت افزوده برای کاربران تأثیر مثبتی داشته باشد؟ اولین نکتهای که باید بدان توجه کرد، آن است که واقعیت افزوده بهصورت گستردهای در زندگی روزمره کاربرد دارد و هرروز پیشرفتهای بیشتری در فناوریهای مبتنیبر واقعیت افزوده را شاهد هستیم. شرکتهای گوگل و اپل که دو سیستمعامل مطرح و بزرگ دنیا را دراختیار کاربران گوشیهای هوشمند قرار میدهند، هر دو بهشدت مشغول سرمایهگذاری روی فناوریهای مبتنیبر هوش مصنوعی هستند. خرداد ۱۳۹۶، اپل ARKit را برای اپلیکیشنهای واقعیت افزوده و گوگل نیز در مرداد ۱۳۹۶ARCore را رونمایی کرد.
سیستم عامل
درحالحاضر، فناوریهای مبتنیبر واقعیت افزوده یکی از موضوعات مهم در دستگاههایی با سیستمعامل iOS و اندروید محسوب میشود و اپلیکیشنهای بیشماری در هر دو پلتفرم با فناوریهای مبتنیبر واقعیت افزوده توسعه یافتهاند. اپل و گوگل برنامههای گستردهتری در حوزهی فناوریهای مرتبط با واقعیت افزوده را دنبال میکنند. انتظار میرود کوپرتینوییها در رویداد WWDC آتی، فناوریهای جدید را در سیستمعامل iOS و macOS با پشتیبانی از هدستهای واقعیت افزوده بهنمایش بگذارند.
تاکنون، اخبار مختلفی از عینک واقعیت افزودهی اپل منتشر شده است. اواخر اسفند سال گذشته، گفته شد هدست واقعیت افزوده اپل سال ۲۰۲۰ عرضه میشود. اردیبهشت امسال، گوگل نیز نسخهی جدید هدست واقعیت افزودهی خود، گوگل گلس اینترپرایز ۲ را با قیمت ۹۹۹ دلار معرفی کرد و اواسط همان ماه، اعلام شد واقعیت افزوده به جستوجوی گوگل اضافه میشود.
افزونبراین، فیسبوک نیز بهشدت روی فناوریهای مبتنیبر واقعیت افزوده سرمایهگذاری میکند. مهر سال گذشته، آکیولس کوئست، هدست مستقل واقعیت مجازی جدید فیسبوک، با قیمت ۳۹۹ دلار و چند ماه بعد، آکیولس ریفت، عینک واقعیت افزوده همین شرکت، معرفی شد. از سال ۲۰۱۷، فیسبوک ویژگیهای مبتنیبر واقعیت افزوده را به شبکهی اجتماعی خود اضافه کرد. از مسنجر فیسبوک تا اینستاگرام و Facebook ads از فناوریهای مبتنیبر واقعیت افزوده پشتیبانی میکنند و ازطریق AR Studio نیز این اجازه به شرکتهای شخص ثالث داده میشود تا در عمل بتوانند در این حوزه فعالیت کنند.
مایکروسافت نیز در بازار فناوریهای مربوط به واقعیت افزوده حرفهای زیادی برای گفتن دارد. اسفند ۱۳۹۷، هولولنز ۲ مایکروسافت با تراشه اسنپدراگون ۸۵۰ و قیمت ۳,۵۰۰ دلاری رونمایی و حتی بازی واقعیت افزودهی Minecraft Earth معرفی شد. انتظار میرود با واقعیت افزوده وارد مرحلهی جدیدی از کاربریهای مختلف شویم و نهتنها در گوشیهای هوشمند، بلکه در صنایع مختلف بیشازپیش بهکار گرفته شود. در این حوزه، شبکهی نسل پنجم اینترنت میتواند انقلابی در فناوریهای مبتنیبر واقعیت افزوده ایجاد کند.